Rivierkreeft ook in Etten-Leur bezig aan een flinke opmars

Op steeds meer plaatsen in het land worden de laatste tijd forse aantallen rode Amerikaanse rivierkreeft gesignaleerd. De beestjes zwerven door weilanden, tuinen en zelfs over straat. Ook sportvissers komen de dieren tegen en ervaren er soms overlast van. Een vrijwilliger van visvereniging De Kleine Voorn uit Etten-Leur - bezig met een inspectieronde van de wateren in Klein en Groot Sander - vermoed dat er alleen al in in Etten-Leur tienduizenden rivierkreeften leven. De opmars van het beestje, dat zich razendsnel kan voortplanten, baart hem zorgen...

Problemen
Vooralsnog zijn de problemen met rivierkreeften vooral lokaal van aard. In wateren of gebieden waar ze veel voorkomen, zorgen ze bijvoorbeeld voor oever-afkalving omdat ze de oevers ondergraven. Je ziet dat bijvoorbeeld aan de gaten in drooggevallen sloten. Omdat rivierkreeften onder meer waterplanten eten, kunnen ze in grote aantallen ook voor vertroebeling van het water zorgen. Bijkomend probleem is dat ze viseitjes opeten en dat kan een ontwrichtend effect hebben op de visstand.

Soorten
In Nederland komen verschillende kreeftensoorten voor. De enige soort die oorspronkelijk in Nederland thuishoort is de Europese rivierkreeft (Astacus astacus). Dit is een inheemse soort. De soort is in Nederland bijna helemaal verdwenen door het achteruitgaan van de waterkwaliteit en verlies van geschikt habitat. Alle andere kreeften die nu her en der opduiken zijn zogenoemde exoten, soorten die hier niet thuishoren. Exoten zijn door menselijk toedoen of door natuurlijke processen in een gebied terechtgekomen.

De rode Amerikaanse rivierkreeft is te herkennen aan de rode, slanke scharen met lichtrode knobbels, de doorn op de binnenkant van de eerste schaarpoten, en het uniform rode lichaam. Het gedrag op het land is ook kenmerkend; de rode Amerikaanse rivierkreeft zal bij benadering namelijk zijn typische dreighouding vertonen. Hij gaat als het ware rechtop staan.

Voortplanting
De soorten die nu massaal op het land worden gezien, zijn de rode Amerikaanse rivierkreeft (Procambarus clarkii) en in mindere mate de gestreepte Amerikaanse rivierkreeft (Procamarus acutus). Na een hevige regenbui komen de kreeften uit hun schuilplaats. Na een periode van hoge watertemperaturen, worden de dieren sexueel actief. Mannetjes gaan op zoek naar vrouwtjes en vrouwtjes gaan op zoek naar een veilig heenkomen onder de grond om de eieren af te zetten. Op vochtige dagen worden lange wandelingen over land niet geschuwd en vrouwtjes graven zelfs holletjes op het land, herkenbaar aan de ‘molshopen’ of ‘schoorstenen’.

Rivierkreeften eten
De destructieve beestjes zijn voor de liefhebbers ook een delicatesse, dus superlekker. Ze hebben en frisse, zoetige smaak. Je mag ze dus vangen. Maar wel even uitkijken met de schaartjes. Ze kunnen behoorlijk agressief zijn. Het doden gaat op dezelfde manier als bij een gewone kreeft: je zet een mes tussen de ogen en snijdt in de lengte de kop door. Vervolgens gooi je het kreeftje in kokend water. Zie je deze methode toch niet helemaal zitten, dan leg je hem eerst in de vriezer om hem te verlammen en gooit hem vervolgen even kort in kokend water.

Vervolgens moet je de kreeft goed pellen. Maar ook het pantser van het kreeftje is goed te gebruiken, fantastisch als basis voor soepen en sauzen.

Op internet kun je allerlei recepten vinden, deze bijvoorbeeld. Of deze.

Succes, en smakelijk!

Foto: EIS, kenniscentrum insecten, Bram Koese